Jane Austen i Emma

W zeszłą niedzielę BBC nadało pierwszy odcinek serialu Emma na podstawie jednej z 6 powieści Jane Austen. Serial wyprodukowało BBC, podobnie jak absolutny klasyk wśród seriali austenowskich i tzw. period dramas, a zatem serialów i filmów "z epoki", czyli Dumę i Uprzedzenie z 1995 roku, z Colinem Firthem i Jennifer Ehle w rolach głównych. Ten wspaniały serial jest niezwykle mocno zakorzeniony w brytyjskiej kulturze popularnej, o czym świadczą choćby niezliczone odniesienia do "mokrej koszuli Darcy'ego" w prasie i w książkach o Bridget Jones. Niestety, w Pl serial ten był jak zwykle nadawany w niewłaściwej, z mojego punktu widzenia, porze (o 17) w dni powszednie i jest mało znany, a jest równie dobry, jeśli nie lepszy, co popularny również w Pl film kinowy z Keirą Knightley z 2005 r. BBC pokazuje swoje najdroższe i najlepsze produkcje historyczne (co jest równoznaczne z tym, że najlepsze na świecie, nikt tak nie potrafi przedstawić realiów XVIII czy XIX wieku, co BBC) w primetime, i słusznie, bo dla wielu Brytyjczyków, szczególnie kobiet, nie ma nic lepszego w ponury jesienny czy zimowy wieczór sobotni lub niedzielny, niż historia miłosna z dawnych, bardziej romantycznych czasów, rozgrywająca się wśród ladies i dżentelmenów - czysty eskapizm. Emma, z doświadczoną już, choć bardzo młodą aktorką Romolą Garai w roli tytułowej, od razu mi się spodobała i z niecierpliwością czekam na drugi odcinek. Garai ma urodę zwaną tutaj urodą "angielskiej róży", której głównym elementem jest brzoskwiniowa cera*. Gra bardzo dobrze i czyni Emmę Woodhouse sympatyczną, a Emma, parafrazując nieco słowa Jane Austen, to postać, która może irytować: rozpieszczona swatka - amatorka. Moim zdaniem znacznie lepiej, niż Gwyneth Paltrow, która grała Emmę w filmie kinowym.

Jane Austen spędziła niemal całe swoje życie w Hampshire, i to właśnie w tym zakątku hrabstwa, w którym mieszkam, napisała swe nieśmiertelne, wciąż fascynujące czytelników, zwłaszcza tu i w USA, powieści. W Chawton, oddalonym zaledwie 17 mil od Winchesteru, znajduje się urocze muzeum autorki Dumy i uprzedzenia, mieszczące się w domu, w którym Jane Austen mieszkała w latach 1809-1817 (zdjęcie na dole). Byłam w tym muzeum kilka lat temu, ale muszę wybrać się tam znowu, gdyż czytałam o bardzo dużej inwestycji w dwór obok domu - muzeum Jane, za sprawą prywatnej osoby, Amerykanki, która poświęciła swój olbrzymi majątek i czas na stworzenie biblioteki i ośrodka badawczego Chawton House Library, mieszczącego kolekcję literatury napisanej przez kobiety między rokiem 1600 a 1830 (rękopisy, pierwsze wydania itd). Ośrodek stara się promować wiedzę o literaturze kobiecej, niedocenianej i zapomnianej. Sama Austen publikowała początkowo anonimowo, gdyż jej wydawca uznał, że książka napisana przez kobietę nie sprzeda się tak dobrze, jak książki męskich autorów.

Ze wspomnianą już serialową ekranizacją najsłynniejszej (ale nie najlepszej - wg ekspertów najlepsza jest Emma) powieści – Dumy i uprzedzenia – wiąże się ciekawostka: Colin Firth, który dla większości Brytyjczyków pozostaje panem Darcy, dorastał w Winchesterze. Austen przyjechała z Chawton do Winchesteru w 1817 r. na leczenie, bowiem w owym czasie Winchester był, obok Londynu, najważniejszym centrum medycznym w Anglii. Niestety pisarka wkrótce zmarła i jest pochowana w tutejszej słynnej katedrze, a na domu, w którym spędziła ostatnie dni, bardzo blisko katedry, widnieje tzw blue plaque, których mnóstwo można zobaczyć w starszych dzielnicach Londynu . Te błękitne tablice to świetny pomysł, gdyż ze względu na kolor przyciągają wzrok - tabliczki informują przechodniów, że w danym domu mieszkała słynna osoba, i zawierają króciutki opis jej dokonań.

* po angielsku taka cera to tzw. peaches and cream, czyli dosłownie brzoskwinie i śmietanka.