Książki "londyńskie"

Lista powieści, których akcja rozgrywa się w Londynie, zawierałaby pewnie tysiące pozycji. W wielu miasto stanowi jednak nie więcej niż tło, ramę, w jaką ujęto opowiadaną w książce historię. Są jednak i takie, w których Londyn zyskuje niemal status dodatkowej postaci, i widać, że autor/ka odrobili "pracę domową", by oddać klimat i realia życia w tym mieście w danej epoce. Jest mnóstwo znakomitych pisarzy, którzy są kojarzeni z Londynem: z klasycznych przede wszystkim Dickens i Oscar Wilde, a współcześnie Neil Gaiman, Martin Amis, Zadie Smith czy Ian McEwan. Na użytek osób, które chcą poczuć atmosferę tego miasta a także poznać mniej znane aspekty jego historii, postanowiłam zrobić prywatną listę książek "londyńskich".
1. Michel Faber, Szkarłatny Płatek i Biały - Faber, który mieszka w Szkocji, ponoć na zupełnym odludziu, spędził 10 lat pracując nad tą powieścią. Już pierwsze zdanie: "Miasto, do którego cię wprowadzam, jest ogromne i skomplikowane jak labirynt." - to zapowiedź roli, jaką w książce odgrywa Londyn. Osoby, które kochają np. Dickensa, powinny przeczytać Fabera, by uzupełnić swój obraz epoki wiktoriańskiej - Faber bowiem pisze o ukrytym obliczu wiktoriańskiego, a zatem pruderyjnego ("wiktoriański" jest niemalże synonimem "pruderyjnego": wszyscy słyszeli zapewne o zakrywaniu nóg fortepianom, ale już mniej osób wie, że w tamtej epoce kobiety nie mogły kupować... orchidei, bowiem władze uznały, że ich sugestywne kształty pobudzą kobiety do nieprzystojnych myśli)  tzw. Respectable Society, przede wszystkim o kwitnącej prostytucji i niskim statusie kobiet.

2. Kathleen Winsor, Forever Amber - nie mogę znaleźć żadnych informacji o tej książce po polsku, co skłania mnie do smutnego wniosku, że ten modern classic, wciąż po 66 latach od publikacji popularny i wznawiany, bestseller w wielu krajach, nigdy nie ukazał się po polsku. Napisana przez Amerykankę, ale rozgrywająca się w dużej mierze w Londynie powieść to historia tytułowej Amber, która z wioskowej dziewczyny, w toku najrozmaitszych miłosnych perypetii, wspina się na "stanowisko" oficjalnej faworyty króla, Charles'a II (mojego ulubionego monarchy). Czasy Restoration, a zatem odrodzenia angielskiej monarchii po wojnie domowej, są wg mnie jednym z najciekawszych okresów w historii Anglii. Jest to prawdziwa cegła i najlepszy historyczny romans, jaki czytałam.

3. Alison Lurie, Sprawy Zagraniczne (w oryg. Foreign Affairs - niestety polski tytuł nie oddaje angielskiej gry słów), książka zdobyła nagrodę Pulitzera. Dwoje Amerykanów w Londynie, który widziany ich oczami zaskakuje i bawi. Często wykorzystywany w literaturze motyw zderzenia dwóch kultur ujęto w świeży i dowcipny sposób.

4. Zważywszy na to, że Wyspy wydały mnóstwo najlepszych autorów powieści kryminalnych i sensacyjnych, na czele z Agathą Christie, której książki pobiły Biblię pod względem ilości sprzedanych egzemplarzy, nie mogę ominąć tego gatunku i polecam książkę Margery Allingham, The Tiger in the Smoke, uważaną za jej najlepszą - sama Allingham w ostatnim czasie przeżywa mały renesans. Na polski jak na razie przetłumaczono niestety tylko jedną jej powieść, Jak najwięcej grobów, i to dawno temu. The Tiger in the Smoke rozgrywa się w duszącym się w smogu Londynie z lat 30. ubiegłego wieku i doskonale oddaje atmosferę międzywojnia.

5. Hanan Al-Shayk, libańska pisarka i dziennikarka mieszkająca w Londynie, znana jest w Polsce z książki Kobiety z piasku i mirry, o sytuacji kobiet w krajach arabskich, ja jednak polecam jej Only in London - Londyn współczesny, którego połowa mieszkańców nie tylko nie urodziła się w Londynie, ale nawet w Wielkiej Brytanii, widziany oczyma przybyszów z konserwatywnych obyczajowo krajów arabskich. Niech to Was jednak nie zniechęca - autorka mogłaby równie dobrze być Polką, bowiem książka udowadnia, że doświadczenie imigranta jest uniwersalne.