7 polskich osobliwości i niedorzeczności

Tylko 7?! No wiem, to zdecydowanie za mało, ale ponieważ obgadując Anglików ograniczyłam się do 7, to niech będzie sprawiedliwie. Listę opracowałam w oparciu o zupełnie nienaukowe badania opinii publicznej, na którą złożył się osobisty Anglik, inni znajomi Anglicy, którzy w Polsce byli lub mają częste kontakty z Polakami, oraz forum dla Polek w Anglii na portalu Gazety. Ciekawymi obserwacjami na temat Polski i Polaków dzieli się też Anglo-Australijczyk Michael Moran (chyba jedyny cudzoziemiec mieszkający w Polsce i o niej piszący, który nie ma w żyłach ani kropli polskiej krwi - nawet mój osobisty Anglik miał prababkę Polkę) w książce pod znamiennym tytułem Kraj z Księżyca
(ja mam wydanie w oryginale, czyli po angielsku).

Spodziewam się, że po tym poście spadną na mnie gromy, bo jednej rzeczy uczy się szybko każdy polski emigrant - jak nie mieszkasz w Polsce, to wara ci od krytykowania czegokolwiek. Jak pisał parę lat temu The Economist w artykule o Polakach, pod wiele mówiącym tytułem Prickly to a Fault (w wolnym tłumaczeniu - Obrażalscy), cudzoziemiec, który ośmieli się powiedzieć o Polsce coś, co nie jest pełnym zachwytów komplementem, naraża się na wysłuchanie monologu - litanii polskich krzywd i usprawiedliwień (Niemcy, Ruscy, Powstanie, komuna, Stalin, Hitler, bla, bla) dla wszystkiego, co jest w Polsce nie tak. Polacy, którzy wyjechali z Polski na stałe, nie muszą słuchać lekcji historii (choć i to się zdarza), ale też absolutnie nie wolno im krytykować kraju, który "porzucili". O nie, ta narodowa przyjemność (narzekanie) zarezerwowana jest dla Polaków, którzy heroicznie wybrali zmaganie się z polską rzeczywistością. Jestem zatem w pełni przygotowana na pouczające komentarze.

1. Wiele osób z zagranicy, zwłaszcza mających obsesję na punkcie health and safety Brytyjczyków, poraża polska nieumiejętność przewidywania konsekwencji i lekceważenie bezpieczeństwa. W wielu krajach czujniki dymu są obowiązkowe, w UK lecą nawet telewizyjne spoty, przypominające o wymianie baterii w czujnikach. Co roku dzięki czujnikom tysiące ludzi unika śmierci w płomieniach. W każdym miejscu pracy i w każdym miejscu publicznym drogi ewakuacji są wyraźnie oznaczone a pracownicy regularnie szkoleni. Nawet dzieci wiedzą, że w raziu pożaru NIE należy korzystać z windy. Ile osób mieszkających w polskich blokach ma czujniki lub wie, co robić, gdyby na ich piętrze wybuchł pożar? Ta sama postawa, zwana czasem eufemistycznie "ułańską fantazją" pokutuje na drogach, latem nad rzekami i jeziorami etc. W UK nie ma gniazdek w łazience, dla bezpieczeństwa, tymczasem w Pl niejedna osoba, w tym była Miss Polski (czy Polonia) zakończyła życie w wannie, bo im do wody wpadła włączona do prądu suszarka.

2. To, że mimo narzekań na biedę, Polacy generalnie rzecz biorąc nie oszczędzają energii czy wody i nie segregują śmieci - tu akurat przyznaję, że winny jest częściowo brak infrastruktury i brak edukacji. W całej dużej wsi moich rodziców nie ma ani jednego pojemnika do recyklingu (mają wozić puszki czy butelki do Krakowa?!) - w Anglii każdy dom ma taki pojemnik w obejściu, każdy supermarket na parkingu ma też duże pojemniki na szkło, ubrania etc, rzeczy, których nie recykluje się w przydomowych pojemnikach. I, jako że mówimy o kraju, gdzie ludzie uciekają NA wieś, a nie do miasta (tytuł programu TV: Escape to the country), infrastruktura na wsi dorównuje miejskiej. 25 mln Brytyjczyków regularnie robi zakupy online, to też ułatwia życie na wsi.

3. Kobiety "w wojennych barwach i pełnym rynsztunku" już o 6 rano, nawet jeśli wychodzą tylko wynieść śmieci. Przebieranie się za każdym razem, kiedy wychodzą z domu - nawet jeśli tylko do kiosku (sama instytucja kiosku też niektórych dziwi, zwłaszcza ich okratowanie). Mnie osobiście dziwią powszechne komentarze, sprowadzające się często do, cyt. "ochyda" (pisownia oryginalna), gdy na portalach modowych, z którymi współpracuję, pokazujemy obuwie wygodne i popularne w innych krajach: FitFlops, sandały typu MBT, nawet mokasyny (!), ostatnio szalenie w Anglii modne drewniaki  - liczba negatywnych komentarzy zawsze przewyższa pozytywne. W Polsce obuwie "ładne" to zawsze szpilki, ewent. kozaki na szpilce. Jak wiadomo, sama szpilki lubię, ale kocham też moje FitFlops, poza tym szpilki to nie jest  obuwie odpowiednie na każdą okazję. Moja znajoma, która zarabia na życie obserwując trendy, twierdzi, że w Polsce znacznie bardziej lubiana jest estetyka włoska, która stawia na seksowny wygląd, niż anglosaska, która stawia na wygodę i indywidualizm. Barbour i Hunter jeszcze długo nie będą w Polsce sprzedawać swoich kurtek i kaloszy.

4. Całowanie się mężczyzn w policzki, całowanie kobiet w rękę. Starszym kojarzy się ze słynnymi cmokami sowieckich grubych ryb - do dziś pokazuje się tu zdjęcia Breżniewa, siarczyście całującego w usta innego oficjała.
5. Dziwactwa związane z jedzeniem: jest ich długa lista, poczynając od popijania posiłku czystą wódką*, poprzez to, że miłość do ziemniaków połączona jest z kompletną niewiedzą na temat różnych gatunków, i to, że są podpisane "ziemniaki" (w UK każdy gatunek jest opisany z nazwy i do tego z instrukcją, czy nadaje się na piuree czy na frytki), do dyskutowania o dietach PRZY obfitym obiedzie.
6. Puszczanie psów samopas, trzymanie ich w obejściu na łańcuchu(!), trzymanie bernardyna w M3 na 10 piętrze.  W UK zwierzę to "pet", ulubieniec, który mieszka w domu, i którego opiekunowie to "mummy" i "daddy", a nie "pan" i "pani", z całą pewnością też nie jest od ujadania na przechodniów przy ogrodzeniu. NIE MA tu bezpańskich psów i jest to jeden z powodów, dla którego nie ma tu też wścieklizny.
7. Wszystkie napisy w miejscach publicznych są w groźnym, wrogim tonie: Zabrania się! Nie wolno! Nie siadać na trawie! etc. W UK tego typu napisy są często w tonie proszącym: Please, do not... A na trawie wszędzie można siadać i piknikować.

* Moi przyjaciele Duńczycy przybyli kiedyś na polskie wesele spragnieni, był gorący letni dzień. Na stołach stały dzbanki z przezroczystym płynem. "O, nareszcie woda" - pomyśleli. Oczywiście, jak zgadliście zapewne, była to wódka - o wodę musieli poprosić.