Kornwalia 2008

Tekst ten ukazał się w sieci po raz pierwszy w 2008 roku, w nieistniejącym dziś portalu Polot.pl.

Sądzicie, że tylko Szkoci noszą spódniczki (kilts)? Niewiele osób wie, że także Kornwalijczycy, którzy tak jak Szkoci są narodem celtyckim, mają własne kilts –niektóre są, jak szkockie, w kratę, ale, co ciekawe, narodowa barwa kornwalijskiego kiltu to czerń.

Wybierając się do Kornwalii, pamiętajmy o celtyckim dziedzictwie Kornwalii i uszanujmy jej odrębność. Kornwalijczyk - patriota powie, że jest Cornish, a nie English, i podkreśli, że Kornwalia to nie angielskie hrabstwo (county), lecz odrębne księstwo (duchy). Język kornwalijski, który jest podobny do walijskiego, jest językiem martwym, ale w wielu miejscach zobaczymy jeszcze napisy po kornwalijsku. Jak chce legenda, król Artur pochodził z Kornwalii – do dziś można oglądać ruiny zamku tego mitycznego władcy w Tintagel, choć nie ma żadnych dowodów na to, iż król mieszkał w owym zamku.

Kornwalia to jeden z najbiedniejszych regionów UK, co widać. W wielu nadmorskich miejscowościach niewielu zostało tubylców, a dawne domki rybaków to teraz letnio-weekendowe rezydencje Londyńczyków. Po upadku przemysłu wydobywczego i rybołówstwa, oprócz często słabo płatnej turystyki niewiele jest tu zajęć, więc młodzi wyjeżdżają. A zastępują ich w dużej mierze Polacy i inni przybysze z Europy Wschodniej, pracujący latem w licznych restauracjach, barach i hotelach.

Jest to jednocześnie kraina słynąca na cały świat z naturalnego piękna, mająca burzliwą i romantyczną historię, którą zresztą fanki twórczości Daphne du Maurier na pewno znają.

Du Maurier, choć urodziła się w Londynie, uważała się za Kornwalijkę. To tutaj ta niezwykle popularna pisarka spędziła większość życia. Wiele jej powieści zainspirowały kornwalijskie mity i legendy, a także dramatyczne piękno krajobrazu. Historie o piratach i przemytnikach, którzy zwabiali statki na skały a następnie rabowali ładunek*, pojawiały się także w książkach innych zafascynowanych Kornwalią pisarzy.

Kornwalia przyciąga turystów i letników także wyjątkowo łagodnym, ciepłym mikroklimatem. Przyjechaliśmy tu w pierwszym tygodniu września, ale temperatury wciąż sięgały 20 stopni C. Słynne kornwalijskie plaże okazały się tak urodziwe, jak oczekiwałam, a dodatkowo o tej porze roku były już niemal puste, na pewno tubylców zniechęciło drugie już z kolei 'najgorsze lato stulecia'. Niezwykłe jest tu swiatło, które przyciąga wielu artystów.

Ten łagodny klimat umożliwił założenie w Kornwalii jedynej w UK plantacji herbaty, Tregothnan Estate, gdzie rocznie produkuje sie zaledwie 2 tony herbaty, przy czym większość eksportuje się do... Japonii, a nawet Chin, gdzie fakt, iż jest to herbata z Anglii, czyni z niej niezwykły rarytas, wart dużych pieniędzy.

Kiedy pada, warto wybrać się  do Eden Project, zwanego nieco na wyrost Ziemią w miniaturze. Są to dwie duże biosfery, jedna tropikalna, druga śródziemnorska, zbudowane na terenie dawnego kamieniołomu.  W środku można obejrzeć zdjęcia ‚przed‘ i ‚po‘ i podziwiać, jak miejsce brzydkie i zniszczone przekształcono w jeden z najciekawszych projektów ekologicznych na świecie, które odwiedzają miliony turystów rocznie. Eden Project dowodzi, że ekologii można uczyć w niebanalny sposób, dlatego jest to miejsce szczególnie polecane starszym dzieciom i młodzieży – w ciągu jednego dnia tutaj dowiedzą się więcej, niż w ciągu wielu godzin spędzonych w szkole.

Kolejnym  powodem, dla ktorego warto spędzić urlop w Kornwalii są lody i restauracje, szczególnie te firmowane nazwiskiem znanego z telewizji szefa kuchni Ricka Steina (w UK równie znanego, co np. Nigella). Jest tu też restauracja Jamiego, z sieci Fifteen (która to sieć jest jednocześnie fundacją charytatywną).

W Kornwalii działa wiele małych, rodzinnych firm lodziarskich, oferujących wyjątkowo pyszne lody, często o nietypowym smaku, nam najbardziej przypadły do gustu lody o smaku rhubarb crumble and custard (rabarbar z kruszonką i kremem angielskim). Na plaży Chapel Porth niepozorny drewniany sklepik serwuje słynne na cały świat hedgehog ice cream, czyli lody - jeże. Są to waniliowe lody unurzane w karmelizowanych kawałkach różnych rodzajów orzechów, co trochę przypomina jeża - stąd nazwa.

W ładnej miejscowości Padstow, do której dotrzeć można na wynajętych rowerach specjalnym szlakiem rowerowym, znajduje się kilka knajp i sklepów Ricka Steina. U polskiej obsługi zamówiliśmy klasyczną wyspiarską rybę z frytkami, czyli fish & chips, które okazały się tak smaczne, iż obawiam się, że frytki z moich miejscowych fish & chips shops już nie bedą mi smakowały...


* Podobno zła sława przemytników jest niezasłużona, w każdym razie współcześni historycy nie malują ich w tak czarnych barwach.